Straszny dwór
Opera w 4 aktach
Pierwsze nagranie dzieła w kompletnej wersji na instrumentach historycznych

Oszołomiony warszawskim sukcesem Halki (1 stycznia 1858 roku), który niespodziewanie wyniósł go na szczyt kariery, Moniuszko jest pełen zapału i chce kornponować następne opery. Aby stworzyć kolejne wartościowe dzieła dla sceny Teatru Wielkiego, potrzebuje dobrze napisanych librett. Spółka autorska ze Stanisławem Bogusławskim (1804-1870) zawiązana podczas pracy nad Flisem (1858) stanowi epizod jednorazowy (moŻe autor skromnego ,,obrazka ludowego'' wydał się kompozytorowi pisarzem zbyt niskich lotów, by sprostać jego ambitnym projektorn?). Kolejne dzieło warszawskie, Hrabina (1860), to drugie po Halce (i - jak się okaze - ostatnie) napisane wspólnie z Włodzimierzem Wolskim (1824-1882). ,,Zawsze w jednego Wolskiego talent wierzę'' - wyznaje Moniuszko Leopoldowi Matuszyńskiemu w liście z 11 marca 1858 roku. Współpracę z tą barwną postacią warszawskiej cyganerii będzie musiał jednak z cięzkim sercern zakończyć. Towarzysząca rnuzie pisarza choroba alkoholowa nieraz zatruwała kornpozytorowi Życie. U progu lat sześćdziesiątych Moniuszko jest juz najprawdo- podobniej zmęczony nieustannym ,,polowaniem na Wolskiego'', który - jak zwierza się z kolei Edwardowi Ilcewiczowi - ,,jak lis przed chartern po knajpach [mu się] kryje'' (list z 18 listopada 1859). Wolski zaangazuje się zresztą w mani- festacje patriotyczne lat 1860-1863 (do których Moniuszko zachowa znamienny dystans). Po upadku powstania styczniowego wyemigruje do Belgii. (Framgent z książeczki)

---

Nagrania dokonano w Studio Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie, 25–28, 30–31 sierpnia 2018 roku, 24–25 sierpnia 2019 roku w ramach festiwalu „Chopin i jego Europa”.