CD 1:
Henryk Sztompka (1948):
Mazurek e-moll op. 41 nr 1
Mazurek As-dur op. 41 nr 3
Mazurek G-dur op. 50 nr 1
Mazurek As-dur op. 50 nr 2
Mazurek cis-moll op. 50 nr 3

Alexandre Uninsky (1932):
Mazurek fis-moll op. 6 nr 1
Mazurek cis-moll op. 63 nr 3

Yakow Zak (1949/1950):
Mazurek c-moll op. 30 nr 1
Mazurek cis-moll op. 63 nr 3

Halina Czerny-Stefańska (1953):
Mazurek D-dur op. 33 nr 3
Mazurek a-moll op. 17 nr 4
Mazurek a-moll op. 67 nr 4
Mazurek C-dur op. 68 nr 1

Fou Ts’ong (1955):
Mazurek c-moll op. 56 nr 3
Mazurek a-moll op. 59 nr 1
Mazurek f-moll op. 68 nr 4

Irina Zaritskaya (1960):
Mazurek D-dur op. 33 nr 3
Mazurek cis-moll op. 50 nr 3

Martha Argerich (1965):
Mazurek a-moll op. 59 nr 1
Mazurek As-dur op. 59 nr 2
Mazurek fis-moll op. 59 nr 3

Garrick Ohlsson (1970):
Mazurek e-moll op. 41 nr 1
Mazurek As-dur op. 41 nr 3
Mazurek cis-moll op. 41 nr 4

CD 2:
Krystian Zimerman (1975):
Mazurek g-moll op. 24 nr 1
Mazurek C-dur op. 24 nr 2
Mazurek b-moll op. 24 nr 4

Dang Thai Son (1980):
Mazurek a-moll op. 59 nr 1
Mazurek As-dur op. 59 nr 2
Mazurek fis-moll op. 59 nr 3

Ewa Pobłocka (1980):
Mazurek a-moll op. 59 nr 1
Mazurek As-dur op. 59 nr 2
Mazurek fis-moll op. 59 nr 3

Marc Laforet:
Mazurek gis-moll op. 33 nr 1
Mazurek D-dur op. 33 nr 3
Mazurek C-dur op. 33 nr 2
Mazurek h-moll op. 33 nr 4

Rafał Blechacz (2005):
Mazurek H-dur op. 56 nr 1l Mazurek C-dur op. 56 nr 2
Mazurek c-moll op. 56 nr 3

Daniil Trifonov (2010):
Mazurek H-dur op. 56 nr 1
Mazurek C-dur op. 56 nr 2
Mazurek c-moll op. 56 nr 3

Kate Liu (2015):
Mazurek H-dur op. 56 nr 1
Mazurek C-dur op. 56 nr 2
Mazurek c-moll op. 56 nr 3

Polskie Radio towarzyszyło Konkursowi Chopinowskiemu od samego początku. W 1927 roku przesłuchania transmitowano, choć jeszcze ich nie rejestrowano. Maria Dąbrowska w swych dziennikach pod datą 30 stycznia 1927 zanotowała: „Piszę, w południe słucham przez radio zakończenia konkursu Szopenowskiego''. Swymi wspomnieniami z pierwszych przesłuż chań, po latach, dzielił się także Jerzy Waldorff, pamiętając słabą jakość sygnału. Polskie Radio, nadające program ledwie od dwóch lat (od 1925), włączyło się w promocję idei konkursowej, wzbudzającej wówczas w polskim Życiu artystycznym wiele emocjonujących debat i polemik. Publiczny nadawca postanowił ufundować nagrodę regulaminową za najlepsze wykonanie mazurków. To pierwsze, najstarsze, tego typu wyróżnienie w Konkursie. Pozostałe ustanowiono w latach późniejszych: za poloneza (1960, Towarzystwo im. Fryderyka Chopina), za koncert (1980, Filharmonia Narodowa), za sonatę (2010, Krystian Zimerman).

Nie przez przypadek wybrano mazurki - formy często nazywane „kwintesencją polskości'', wymagające znajomości polskich tańców narodom wych (mazura, oberka, kujawiaka), wyczucia Chopinowskiego rubata, owego swoistego napięcia, zrozumienia - jako mówił Artur Rubinstein - tego, „co mieści się pomiędzy drugą i trzecia wartością'' w takcie. Po prostu: sztuką odróżniania mazurka od... walca. Sam Chopin pytany o to, dlaczego utwór na trzy, gra tak, jakby miał cztery miary w takcie, odpowiadał przekornie, że to wynika z przywiązania do... tradycji narodowej. Czym sprawy nie ułatwiał.

Chopin pisał mazurki niemal przez całe Życie. To w nich zawarte są najbardziej intymne karty jego biografii, wypełnione osobistymi przeżyciami, tęsknotą, zrozumiałe niemal bez słów. ,,Mazurki Chopina to dziennik jego podróży duchowych do sarmackich obszarów Świata, za którymi tęsknił! W nich był jego powrót do domu, w nich lokowała się cała specyficzna odrębność Chopina - pianisty'' - pisał w XIX wieku Wilhelm Lenz, pierwszy niemiecki biograf kompozytora. Miał rację. Trudno jest także dziś, w XXI wieku, naprawdę poznać Chopina - kompozytora i pianistę - bez zrozumienia jego mazurków.

Jacek Hawryluk (Program 2 Polskiego Radia) [fragment z książeczki]

---

Nagrania: Niekonkursowe nagrania archiwalne (CD 1, 1-13); Nagrania dokonane podczas Konkursu w latach 1955–1970 (CD 1, 14-25); Nagrania dokonane podczas Konkursu w latach 1975–2015 (CD 2).